همان طور که می‌دانید، مهریه به عنوان حق زن در نظر گرفته شده است که با انعقاد عقد نکاح، به زن تعلق می‌گیرد. مهریه، اساس مشخصی ندارد، اما عموماً به صورت سکه های طلا مشخص می شود. پرداخت این میزان وجه نقد، پس از کاهش ارزش پول ملی و افزایش قیمت طلا در روند طلاق و الزام همسر به پرداخت آن، مشکلات بسیاری ایجاد کرده است.
اگر می خواهید در مورد مهریه و قوانین جدید آن بیشتر بدانید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
اقسام مهریه کدام اند و شرایط تعیین آن چگونه است؟
۱. مهرالمسمی
این مهریه، به گونه ای است که میزان و مقدار آن توسط زن و مرد یا شخص سوم تعیین می شود. لازم به ذکر است که مهریه مهرالمسمی در سند ازدواج ثبت می گردد.
۲. مهرالمثل
گاهی امکان دارد در هنگام عقد نکاح، مهریه ای مشخص نشود و رابطه زناشویی بین زوجین اتفاق بیافتد. در این صورت طبق ماده ۱۰۸۷ قانون مدنی، زن مستحق مهرالمثل است. مقدار مهرالمثل از طریق کارشناسان دادگستری و همچنین وضعیت زوجه طبق موارد اشاره شده در ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی مشخص می شود.
ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی این گونه بیان می کند:
« برای تعیین مهرالمثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره در نظر گرفته شود. »
۳. مهرالمتعه
این مهریه همانند مهریه مهرالمثل است که مقدار و اندازه مهریه در زمان عقد مشخص نمی شود. در صورتی که مرد بخواهد زن را قبل از نزدیکی طلاق بدهد، به زن مهریه المتعه تعلق می گیرد. همچنین میزان این مهریه بر اساس میزان ثروت مرد است.
مهریه را به چند صورت می توان پرداخت کرد؟
مهریه زن به دو صورت قابل پرداخت است:
مهریه عندالمطالبه
زن پس از انعقاد عقد و برقراری رابطه زناشویی می تواند نسبت به درخواست مهریه خود اقدام کند و مرد باید مهریه را بپردازد و نمی تواند به دلیل نامناسب بودن وضعیت مالی از پرداخت آن خودداری کند.
مهریه عندالاستطاعه
در این مهریه نیز زن پس از عقد می تواند مهریه خود را درخواست کند، اما میزان توان مالی مرد شرط پرداخت مهریه است و اصل بر این است که مرد توانایی مالی ندارد و اثبات خلاف آن بر عهده زن است.
از قوانین جدید مهریه چه می دانید؟
در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی این چنین بیان شده است:
«به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید».
در تبصره الحاقی به این مورد اشاره می کند:
«چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد. مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.
آیین نامه اجرایی این قانون حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت دادگستری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید. »
با این مفهوم که اگر مهریه، وجه رایج در نظر گرفته شود، با توجه به تغییرات ایجاد شده در شاخص قیمت سالانه نسبت به سال اجرای عقد و اعلام شده توسط بانک مرکزی تعیین و محاسبه می گردد تا پرداخت شود. از این رو این بدان معنا است که اگر زن درخواست مهریه خود را از طریق دادگاه پیگیری کند، مرد ملزم به پرداخت آن براساس شاخص قیمت های سالانه خواهد بود، در غیر این صورت مرد مدیون زن خواهد شد.
قانون جدید مهریه
در قانون جدید مهریه، برخی به اشتباه تصور می کنند که اگر مهریه همسر مثلا ۶۰۰ سکه طلا باشد، مرد تنها ملزم به پرداخت ۱۱۰ سکه طلا خواهد بود، در حالی که قانون جدید مهریه در جهت حبس زدایی و کمتر کردن آمار زندانیان مهریه در نظر گرفته می شود و بدان معناست که پس از مطالبه مهریه توسط زن، تنها تا سقف ۱۱۰ سکه، محکومیت های مالی به همراه خواهد داشت. یعنی زن می تواند تا سقف ۱۱۰ سکه طلا حکم جلب شوهر خود را از دادگاه بگیرد، اما مابقی مهریه نیز باید پرداخت گردد و مرد می تواند درخواست تقسیط بدهی را ارائه دهد. این مقدار تقسیط شده می تواند با تعیین میزان و شرایط اقساط توسط دادگاه، به زن پرداخت شود.
کلام آخر
طبق ماده ۱۸ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، چنانچه ناتوانی مرد نزد قاضی دادگاه به اثبات برسد، دیگر حبس نمی شود و اگر هم در حبس باشد آزاد می گردد، اما اگر مرد به دروغ ادعای اعسار و معسر بودن کند، دادگاه علاوه بر این که حکم به پرداخت بدهی مرد می دهد، مجازات دیگری هم برای وی در نظر می گیرد.
افزودن دیدگاه